Βιταμίνες

Σαν σήμερα το 1967 πέθανε ο Πολωνός βιοχημικός Καζίμιερ Φούνκ, που ήταν ο πρώτος που επινόησε την λέξη vital amine (βιταμίνη), ζωτικής σημασίας αμίνη, διατυπώνοντας την έννοια των βιταμινών. Οι Βιταμίνες είναι ουσίες απαραίτητες για τον κανονικό φυσιολογικό μεταβολισμό, η έλλειψη τους, (αβιταμινώσεις) αλλά και η υπερβολική χρήση τους (υπερβιταμίνωση) προκαλεί διαταραχές και βλάβες στον οργανισμό. Σαν διακριτικό τους έχουν ένα γράμμα του λατινικού αλφαβήτου Α, Β, C, D, E, F, K κλπ. Χωρίζονται δε σε υδατοδιαλυτές και λιποδιαλυτές:

Βιταμίνη Α

Είναι λιποδιαλυτή βιταμίνη και βοηθά στην όραση, το δέρμα, τα μαλλιά και τα οστά. Η έλλειψη της μπορεί να προκαλέσει τύφλωση Πηγές της: Γαλακτοκομικά, αυγά, συκώτι, ντομάτες, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, καρώτα (προβιταμίνη), φρούτα

Βιταμίνη Β

Είναι ομάδα (Β1, Β2, Β3, Β6 κλπ) υδατοδιαλυτών βιταμινών και βοηθούν στην όραση, προλαμβάνουν καρδιακά νοσήματα και προβλήματα αναιμίας. Πηγές τους: Όσπρια, μπανάνες, βοδινό κρέας, πράσινα λαχανικά, αυγά, γάλα, βασιλικός πολτός

Βιταμίνη C:

Είναι υδατοδιαλυτή βιταμίνη, που βοηθάει στην απορρόφηση του σιδήρου και στην άμυνα του οργανισμού, ενώ η έλλειψη της προκαλεί ανωμαλίες στο κυκλοφορικό σύστημα και την αρρώστια σκορβούτο. Πηγές της: Φρέσκα φρούτα ιδίως τα εσπεριδοειδή, ντομάτες, πατάτες, πιπεριές, κουνουπίδι-μπρόκολο, οστρακοειδή.

Βιταμίνη D:

Λιποδιαλυτή βιταμίνη, που βοηθάει στην απορρόφηση του ασβεστίου και την προώθησή του στα οστά. Η έλλειψη της προκαλεί απασβέστωση και ραχίτιδα. Πηγές της: Κατά 90% προκύπτει από την δράση της ηλιακής ακτινοβολίας και το υπόλοιπο από τις τροφές, λιπαρά ψάρια όπως τόνος, σολομός, σαρδέλες, κρέας, μουρουνέλαιο, μανιτάρια, αυγά, γάλα.   

Βιταμίνη Ε:

Είναι λιποδιαλυτή βιταμίνη, ονομάζεται και τοκοφερόλη και βοηθάει στην πήξη του αίματος και στην παραγωγή ορμονών. Έλλειψη της προκαλεί στείρωση και μυϊκή δυστροφία. Πηγές της: Ελαιόλαδο, φυτικά έλαια, μαρούλι, καλαμπόκι, αυγά, πράσινα λαχανικά, ξηροί καρποί. 

Βιταμίνη Κ:

Λιποδιαλυτή βιταμίνη που η έλλειψή της προκαλεί αιμορραγίες. Πηγές της: Πράσινα φυλλώδη λαχανικά, φρούτα, γαλακτοκομικά και δημητριακά