Λαμπριάτικο γευστικό ταξίδι

Ένα νοερό ταξίδι ανά την Ελλάδα όπου θα «γευτούμε» τοπικά πασχαλιάτικα εδέσματα και γλυκά Η λαμπρή γιορτή της χριστιανοσύνης, είναι συνδεδεμένη με χαρακτηριστικές γευστικές απολαύσεις και αρώματα από την ελληνική παράδοση, τα λαμπριάτικα κουλουράκια, το τσουρέκι, η μαγειρίτσα το βράδυ της Ανάστασης, η τσίκνα του οβελία και η μοσχοβολιά από το κοκορέτσι. 

Πριν πάμε στο ψήσιμο του οβελία, ας γευτούμε την μαγειρίτσα της Ανάστασης, με μια μαγειρίτσα «φάρμακο», αυτήν της Μακεδονίας που περιέχει ένα «σοφό» συστατικό, το δυόσμο που είναι ότι καλύτερο για το στομάχι μετά την νηστεία. Μετά στην Κέρκυρα με το τσιλίχουρδο, όπου αντί για αυγολέμονο έχει ντομάτα όπως και το μανιάτικο ρεγάλι, που όμως είναι αρωματισμένο και με μοσχοκάρυδο και μπαχάρι. Να μην ξεχάσουμε όμως και την Κύπρο με τις σεφταλιές, αρνίσιος κιμάς αρωματισμένος με μυρωδικά και τυλιγμένος σε μπόλια. Και τώρα η σειρά του οβελία. Θα ξεκινήσουμε από πού αλλού, από την Λιβαδειά και το ρουμελιώτικο Πάσχα, όπου δεσπόζει το σουβλιστό αρνί και επικρατεί η παράδοση του «λάκκου». Από τα χαράματα σχεδόν της Κυριακής του Πάσχα σε όλες τις γειτονιές έχουν σκάψει λάκκους στο χώμα, όπου κατά έναν τελετουργικό τρόπο ανάβουν φωτιές στα κλήματα του λάκκου και ψήνουν τον οβελία εν μέσω γλεντιού, χορού και διασκέδασης. Κληματόβεργες συναντάμε και στην Κρήτη, βαλμένες όμως στην λαμαρίνα ή στο ταψί όπου επάνω ψήνουν το «οφτό». Πάσχα χωρίς σούβλα, όπως σε πολλά μέρη της Θεσσαλίας που συνηθίζεται το αρνάκι πρασοσέλινο ή το εξοχικό, αρνίσιο μπούτι και κεφαλοτύρι τυλιγμένα σε φύλλα. Και στην Πελοπόννησο δεν φτιάχνουν το αρνί στην σούβλα, προτιμούν την γάστρα, όπως το «κλέφτικο», με ιστορία από την επανάσταση του 1821, όπου οι κλέφτες (εξ ου και το όνομά του) δεν μπορούσαν εύκολα να κατέβουν από τα βουνά στο σπίτι τους για να πάρουν φαγητό και έτσι οι γυναίκες τους έψηναν το κρέας μέσα σε μια στάμνα, που την έπαιρναν οι κλέφτες χωρίς να υποκινούν υποψίες στους Τούρκους. Το λαμπριάτικο φαγητό στην Μακεδονία και στην Θράκη, φερμένο από την Πόλη, ο σαρμάς ή τζιγεροσαρμάς. Τζιέρι ονομάζουν οι Πολίτες τα εντόσθια, ένα φαγητό δηλαδή γεμιστό με εντόσθια και περιχυμένο με γιαούρτι. Στην Πυλαία Θεσσαλονίκης φτιάχνουν το κατσικάκι με χορταρικά και ρύζι στο «τσέραφνο» (γάστρα) και το ψήνουν στο φούρνο, όπως και στα νησιά. Τα φρυγαδέλια και το κοκορέτσι γεμιστό με κεφαλοτύρι και ψημένο στο φούρνο. Στην Κάρπαθο, το «βυζάντι», φαγητό από το βυζαντινό έθιμο του γεμιστού αρνιού με ρύζι, πλιγούρι και εντόσθια που το σιγοψήνουν όλη την νύχτα στον ξυλόφουρνο, που έχουν σφραγίσει με λάσπη Στο ακριτικό Καστελόριζο, αρνάκι γεμιστό με συκωταριά, μυρωδικά χόρτα, κουκουνάρια και κρεμμυδάκια. Στα Δωδεκάνησα το χαρακτηριστικό φαγητό είναι το λαμπριανό ή Λαμπριάτης ή μουούρι. Αρνάκι ή κατσικάκι γεμιστό που το ψήνουν όλη την νύχτα είτε σε λαδόκολλα είτε στο ειδικό πήλινο σκεύος μουούρι ή μαούρι από όπου πήρε και το όνομά του το φαγητό. Και θα τελειώσουμε με τι άλλο, με γλυκό. Στην Ρόδο το Σάββατο του Λαζάρου τα «λαζαράκια», στριφτά κουλουράκια, που συμβολίζουν το σώμα του Λάζαρου τυλιγμένο στο σάβανο. Η ευωδιά της Χιώτικης μαστίχας στα πασχαλινά κουλουράκια της Χίου, στην Αστυπάλαια αρωματίζονται και χρωματίζονται με ζαφορά και όπως και τα μυζηθροπιτάκια της Καρπάθου έχουν ανθότυρο. Και τέλος το ένα και μοναδικό πολίτικο τσουρέκι αρωματισμένο με μαχλέπι.