Χριστουγεννιάτικα έθιμα

Η παράδοσή μας είναι γεμάτη

από χριστουγεννιάτικα έθιμα,

που ομορφαίνουν την πιο

χαρούμενη γιορτή του έτους.

Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο

Οι πρόγονοί του πρέπει να αναζητηθούν σε ειδωλολατρικά έθιμα λατρείας των δέντρων που τα στόλιζαν για να εξασφαλίσουν καλή σοδιά τον καινούργιο χρόνο. Ο άγιος Βονιφάτιος γύρω στον 8ο αιώνα ήταν ο πρώτος που ενέταξε στα έθιμα των Χριστουγέννων το έλατο. Κατ’ αντιστοιχία στην χώρα μας με το χριστουγεννιάτικο δέντρο, μπορούμε να αναφέρουμε το Χριστόξυλο, που όμως αντί να στολίζεται, καίγεται στο τζάκι του σπιτιού το δωδεκαήμερο των εορτών, ώστε συμβολικά να ζεσταίνει τον Χριστό .Το στόλισμα του χριστουγεννιάτικου δέντρου και ο χριστουγεννιάτικος διάκοσμος του σπιτιού, συμβολίζει την ευτυχία που φέρνει στον άνθρωπο η γέννηση του Χριστού και η προσφορά των Θείων Δώρων
Το καραβάκι  

Ως ναυτική χώρα η Ελλάδα είχαν το έθιμο κατά τις ημέρες των Χριστουγέννων να στολίζουν με λαμπιόνια στα σπίτια ένα καραβάκι. Αλλά και τα παιδιά όταν έλεγαν τα κάλαντα κρατούσαν στα χέρια τους ένα καραβάκι, που μάλιστα το είχαν φτιάξει μόνα τους. Ο συμβολισμός του η καλή πλεύση στον νέο χρόνο, αλλά και καλά ταξίδια για τους ναυτικούς μας. Χαρακτηριστικές εικόνες με το καραβάκι σε πίνακες Ελλήνων ζωγράφων αλλά και ευχετήριων καρτών της εποχής. Το έθιμο διατηρείται σήμερα σε ορισμένες μόνο περιοχές ιδίως στα νησιά μας.
Το Χριστόψωμο

Την παραμονή των Χριστουγέννων, ζυμώνουν με ευλάβεια και με τελετουργία που προσομοιάζει με τον μυστικισμό της διαδικασίας της θείας κοινωνίας το χριστόψωμο, που αποτελεί και το βασικό ψωμί των Χριστουγέννων. Ψωμί ευλογημένο, το χριστόψωμο, με το σταυρό στην επιφάνειά του, είναι ένα έθιμο καθαρά χριστιανικό, που συμβολίζει την εκκλησία και την ένωσή της με το Χριστό, όπως ενώνονται οι κόκκοι του σιταριού στο χριστόψωμο. Κατά τόπους έχει και διαφορετικό όνομα, όπως «Σταυροί», «Ψωμό του Χριστού», «Βλάχες» κ ά.

Τα Παραδοσιακά γλυκά

Η γλυκιά μυρωδάτη γεύση των Χριστουγέννων τα μελωμένα μελομακάρονα πασπαλισμένα με καρύδι και κανέλα, οι μοσχομυριστοί με βούτυρο και ανθόνερο, με την μεστή γεύση του αμύγδαλου στο εσωτερικό τους και  «χιονισμένοι» με άχνη ζάχαρη, κουραμπιέδες και τέλος οι δίπλες το χριστουγεννιάτικο γλύκισμα που συμβολίζει τα σπάργανα του Θείου Βρέφους. Τις συναντάμε ακόμα και στην νηστεία των Χριστουγέννων ως ξεροτήγανα (αντικαθιστώντας τα αυγά με πορτοκάλι). Τα περισσότερα υλικά των γιορτινών γλυκισμάτων (μέλι, ξηροί καρποί, ζάχαρη, λάδι, βούτυρο) ανάγουν στην πρόκληση της ευημερίας και της ευτυχίας για την νέα χρονιά.
Η γαλοπούλα
Είναι ένα ξενόφερτο έθιμο, που τα τελευταία χρόνια τείνει να γίνει παραδοσιακό. Στην Ευρώπη υπήρχε η συνήθεια να μαγειρεύουν στο γιορτινό γεύμα μεγάλα πουλιά, φασιανούς, χήνες και άλλα. Η γαλοπούλα έφτασε στην Ευρώπη από το Μεξικό γύρω στα 1824 και από τότε άρχισαν να την προτιμούν. Οι Έλληνες είχαμε σαν κύριο πιάτο των Χριστουγέννων την κοτόσουπα ή το χοιρινό, που αυτή την εποχή αφθονούσε.
Οι χριστουγεννιάτικες κάρτες
Οι ξυλογλύπτες τον Μεσαίωνα κατασκεύαζαν αντικείμενα με θρησκευτικά θέματα, που θα μπορούσαν να θεωρηθούν σαν πρόδρομοι των χριστουγεννιάτικων καρτών.
Με την σημερινή τους μορφή, πιστεύεται ότι ξεκίνησαν το 1843 στην Αγγλία, όταν σε μια κάρτα αποτυπώθηκε ένα οικογενειακό πάρτι σε εξέλιξη, που ανέγραφε τις ευχές: «Χαρούμενα Χριστούγεννα και ευτυχές το νέον έτος». Σήμερα βέβαια ξεπεράστηκε το χαρτί και πλέον ταξιδεύουν ηλεκτρονικά με Email και sms.  

Το χριστουγεννιάτικο στεφάνι

Διακοσμημένο με χριστουγεννιάτικα στολίδια, το στεφάνι από έλατο στην εξώπορτα θεωρείται ότι φέρνει τύχη στο σπίτι. Βασικό του στοιχείο είναι η ύπαρξη του σκόρδου, που πιστεύεται ότι προφυλάσσει από το κακό μάτι. Μάλιστα, σε κάποια χωριά κρεμάνε ολόκληρες πλεξούδες από σκόρδα και πάνω τους καρφώνουν μοσχοκάρφια για να διώξουν την «κακογλωσσιά»